Τι είναι ο σακχαρώδης διαβήτης κύησης (ΣΔΚ) και ποιοι κινδυνεύουν;
Ο σακχαρώδης διαβήτης κύησης, εν συντομία ΣΔΚ, είναι μια κατάσταση κατά την οποία ορισμένες γυναίκες αναπτύσσονται υψηλά επίπεδa σακχάρου στο αίμα (υπεργλυκαιμία) κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης (συνήθως στο δεύτερο εξάμηνο). Στις περισσότερες περιπτώσεις η κατάσταση επανέρχεται στο φυσιολογικό μετά τον τοκετό. Αυτή η μορφή προσωρινού διαβήτη επηρεάζει περίπου μία σε οκτώ έως δέκα γυναίκες. Προκαλεί λίγα συμπτώματα, αλλά μπορεί να είναι επιβλαβής τόσο για τη μητέρα όσο και για το αγέννητο παιδί. Επομένως, είναι σημαντικό οι γυναίκες να ελέγχονται για την πάθηση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης την κατάλληλη στιγμή.

​

Ο κίνδυνος για ΣΔΚ είναι υψηλότερος σε γυναίκες που είναι άνω των 30 ετών, παχύσαρκες ή υπέρβαρες, έχουν ιστορικό διαβήτη στην οικογένεια (συγγενείς πρώτου βαθμού) ή ιστορικό διαβήτη σε προηγούμενη εγκυμοσύνη ή προβλήματα σε προηγούμενους τοκετούς, όπως μεγάλο μωρό, θνησιγένεια ή επαναλαμβανόμενες αμβλώσεις ή σε γυναίκες που ανήκουν σε εθνοτικές ομάδες με υψηλό ποσοστό του διαβήτη όπως Ασιάτες, Νησιώτες του Ειρηνικού, Λατίνοι κ.λπ. Πάνω από τις μισές γυναίκες που αναπτύσσουν ΣΔΚ μπορεί να μην έχουν γνωστούς παράγοντες κινδύνου. Επομένως όλες οι έγκυες γυναίκες πρέπει να υποβάλλονται σε έλεγχο για ΣΔΚ σύμφωνα με τις συμβουλές του γιατρού τους.

​

Πώς γίνεται η διάγνωση του ΣΔΚ;
Σε διάφορα μέρη του κόσμου χρησιμοποιούνται διαφορετικά πρωτόκολλα για τον έλεγχο και τη διάγνωση του GDM. 
Τα κριτήρια και οι τιμές γλυκόζης αίματος για τον αποκλεισμό του ΣΔΚ διαφέρουν ελαφρώς με βάση την εκτίμηση κινδύνου, τις τοπικές συνθήκες και την καθιερωμένη πρακτική.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) εισήγαγε πρόσφατα ένα νέο κριτήριο που βασίζεται σε 75 γρ
(0,16 lb) από του στόματος δοκιμή ανοχής γλυκόζης (OGTT). Για αυτό το τεστ, οι έγκυες γυναίκες πίνουν 75 g γλυκόζης διαλυμένης σε 300 ml νερό μετά από ολονύκτια νηστεία. Τα δείγματα αίματος συλλέγονται για τη μέτρηση της γλυκόζης λίγο πριν, μία και δύο ώρες μετά το ρόφημα γλυκόζης. Η διάγνωση του ΣΔΚ γίνεται όταν
τα αποτελέσματα των δοκιμών υποδεικνύουν συγκεκριμένες τιμές. Στην ιδανική περίπτωση, όλες οι γυναίκες που δεν ήταν προηγουμένως γνωστό ότι έχουν διαβήτη θα πρέπει να ελέγχονται για διαβήτη τη στιγμή που επιβεβαιώνεται για πρώτη φορά η εγκυμοσύνη. Αυτό γίνεται χρησιμοποιώντας οποιοδήποτε από τις
τυπικές συνιστώμενες εξετάσεις για τη διάγνωση του διαβήτη. 
Το τεστ ανοχής (OGTT) πρέπει να επαναλαμβάνεται μεταξύ 24 και 28 εβδομάδων εγκυμοσύνης. Γυναίκες υψηλού κινδύνου μπορεί να ελέγχονται σε κάθε τρίμηνο της εγκυμοσύνης.

​

Τι προκαλεί το ΣΔΚ;
Για να διατηρηθεί η εγκυμοσύνη και να διασφαλιστεί ότι το αναπτυσσόμενο μωρό στη μήτρα λαμβάνει επαρκή ποσότητα τροφής από τη μητέρα, ο πλακούντας (το όργανο που αγκυροβολεί το μωρό στη μήτρα) παράγει ορμόνες που αντιτίθενται στις επιδράσεις της ινσουλίνης (που απαιτείται για τη χρήση και την αποθήκευση ενέργειας) στο σώμα σας.
Ο σκοπός αυτών των ορμονών ινσουλίνης είναι να αυξήσουν το σάκχαρό σας και να διαθέσουν θρεπτικά συστατικά για μεταφορά στο μωρό. Για να εξισορροπηθεί αυτό, το σώμα σας παράγει περισσότερη ινσουλίνη, για να εμποδίσει την αύξηση του σακχάρου στο αίμα και να βοηθήσει στην αποθήκευση ενέργειας για τις ανάγκες αργότερα, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνη και του θηλασμού. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση βάρους που παρατηρείται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Κατά το δεύτερο μισό της εγκυμοσύνης όταν ο πλακούντας έχει αναπτυχθεί πλήρως και ξεκινά η ανάπτυξη του μωρού,
απαιτείται περισσότερη διατροφή, το επίπεδο και η επίδραση αυτών των ορμονών ινσουλίνης είναι σημαντικά. Για να αντιμετωπιστεί αυτό, το πάγκρεάς σας πρέπει να παράγει όλο και περισσότερη ινσουλίνη. Μερικές γυναίκες (βλ. παράγοντες κινδύνου που αναφέρονται παραπάνω) δεν είναι σε θέση να αυξήσουν την παραγωγή ινσουλίνης τους για να ξεπεράσουν τα αποτελέσματα των ορμονών ινσουλίνης. Σε αυτή την κατάσταση το σάκχαρο του αίματος αρχίζει να αυξάνεται, με αποτέλεσμα να προκύψει διαβήτης κύησης.
Όταν το μωρό γεννιέται, ο πλακούντας αποσπάται και ωθείται έξω από τη μήτρα. Τώρα δεν υπάρχει τίποτα που να αντιτίθεται στην επίδραση της μητρικής ινσουλίνης, επομένως οι ανάγκες σε ινσουλίνη μειώνονται.
Η ινσουλίνη που παράγεται από το σώμα σας είναι επαρκής για να διατηρεί υπό έλεγχο το σάκχαρό σας και ο διαβήτης υποχωρεί. Δυστυχώς οι γυναίκες που αναπτύσσουν ΣΔΚ συνεχίζουν να διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξη GDM κατά τις επόμενες εγκυμοσύνες. Επίσης, εάν δεν ληφθούν προληπτικά μέτρα μετά τον τοκετό για μείωση βάρους και αλλαγή σε έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής, 50% ή περισσότερες γυναίκες με ΣΔΚ αναπτύξουν πλήρη διαβήτη εντός δέκα ετών από την εγκυμοσύνη ΣΔΚ.

Ποιες είναι οι επιπλοκές του ΣΔΚ;
Εάν το ΣΔΚ διαγνωστεί έγκαιρα και γίνει σωστή διαχείριση, οι πιθανότητες να προκαλέσει μεγάλα προβλήματα
είναι χαμηλές. Ωστόσο, εάν η διάγνωση καθυστερήσει ή τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα δεν διατηρηθούν υπό έλεγχο με
σωστή θεραπεία, οι πιθανότητες επιπλοκών που επηρεάζουν τόσο τη μητέρα όσο και το μωρό αυξάνονται.
Οι έγκυες γυναίκες με διαβήτη έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να αναπτύξουν υψηλή αρτηριακή πίεση και προεκλαμψία.

​

​

​